KTO MOŻE
UBIEGAĆ SIĘ O PRZYZNANIE ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNEGO
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z
zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
- matce albo ojcu,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną
w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie
pieczy zastępczej.
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek
alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu
niepełnosprawności jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub
innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o
niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub
długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną
możliwością samodzielniej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na
co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobom, o których mowa w pkt 4, innym niż
spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, świadczenie
pielęgnacyjne przysługuje, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące
warunki:
- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją,
zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym
stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności;
- nie ma osób, o których mowa w pkt 2 i 3, lub
legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- obywatelom polskim;
- cudzoziemcom;
- do których stosuje się przepisy o koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego,
- jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą
Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,
- przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta
długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w
związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3
u stawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz.769
ze zm.), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu
uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- posiadającym kartę pobytu z adnotacją „dostęp
do rynku pracy”, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali
zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres
nieprzekraczający sześciu miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu
podjęcia studiów oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do
wykonywania pracy na podstawie wizy
- jeżeli zamieszkują na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia
rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego
lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią
inaczej (art. 1 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12
grudnia 2013 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2024 poz. 323
ze zm. ), zwanej dalej „ustawą”).
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli
niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
- nie później niż do ukończenia 18 roku życia
lub
- w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej,
jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje od
01.01.2024r. w wys. 2988,00 zł miesięcznie.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje,
jeżeli:
1) osoba sprawująca opiekę:
a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty
rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do
renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej,
zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku
przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku
opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym
mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla
opiekunów;
2) osoba wymagająca opieki:
a) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że
współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
b) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z
wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w
związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce
zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku
szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność
leczniczą i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma
ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
4) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo
do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10 ustawy, prawo do
specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla
opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i
wypłacie zasiłków dla opiekunów;
5) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest
uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką,
chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub
dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
W przypadku gdy o świadczenie pielęgnacyjne
ubiega się rolnik, małżonek rolnika bądź domownik, świadczenie to przysługuje
odpowiednio:
1) rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia
przez nich gospodarstwa rolnego;
2) małżonkom rolników lub domownikom w przypadku
zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez
nich pracy w gospodarstwie rolnym.
W przypadku zbiegu uprawnień do następujących
świadczeń:
1) świadczenia rodzicielskiego lub
2) świadczenia pielęgnacyjnego, lub
3) specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub
4) dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki
nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
· przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane
przez osobę uprawnioną (art. 27 ).
Osoba ubiegająca się jest obowiązana niezwłocznie
powiadomić podmiot wypłacający świadczenie pielęgnacyjne o każdej zmianie
mającej wpływ na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, w tym również o
przypadku wyjazdu osoby uprawnionej lub członka rodziny tej osoby poza granicę
Rzeczypospolitej Polskiej.
Niepoinformowanie organu właściwego prowadzącego
postępowanie w sprawie świadczeń rodzinnych o zmianach, o których mowa powyżej,
może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, a w
konsekwencji − koniecznością ich zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za
opóźnienie.